มาต่อกันกับอีกปัญหาคลาสสิกสำหรับผู้ใช้งานโน๊ตบุ๊คครับ นั่นคือปัญหาโน๊ตบุ๊คเปิดแล้วจอมืด หรืออาจจะเห็นภาพบนจอราง ๆ หรือบางทีก็มีแต่ลูกศรเมาส์ให้วิ่งไปวิ่งมา แต่ไม่สามารถใช้งานได้ตามปกติ ซึ่งบางครั้งก็อาจเป็นสัญญาณเตือนของการเปลี่ยนอุปกรณ์ เปลี่ยนเครื่องใหม่ได้เลยทีเดียว ในบทความนี้เราจะมาดูกันครับว่าปัญหาดังกล่าวอาจเกิดจากสาเหตุใดได้บ้าง จะมีวิธีตรวจสอบและแก้ไขได้อย่างไร
อันดับแรกมาดูสาเหตุที่อาจทำให้เกิดปัญหาโน๊ตบุ๊คเปิดขึ้นมาแล้วจอมืด จอเห็นราง ๆ หรือเจอแต่เมาส์กันก่อนครับ ว่าสาเหตุไหนพอมีความเป็นไปได้บ้าง
1. ส่วนของการแสดงผลมีปัญหา – อาจเป็นจากชิปการ์ดจอ หรือตัวหน้าจอเอง
สำหรับสาเหตุนี้ก็จะค่อนข้างตรวจสอบยากหน่อยครับ อย่างถ้าหากเป็นปัญหาจากชิปการ์ดจอ ก็เป็นไปได้ว่าชิปอาจจะมีปัญหาอันเนื่องมาจากความเสียหายด้านฮาร์ดแวร์ หรือถ้าเป็นส่วนของหน้าจอ ก็อาจจะเกิดจากสายแพหน้าจอหลุดจากขั้ว หรือแผง backlight หน้าจอมีปัญหา เป็นต้น
2. ไฟล์สำหรับบูทเข้า OS มีปัญหา
ในกรณีที่เปิดโน๊ตบุ๊คขึ้นมาได้ แต่หน้าจอค้างเป็นหน้าดำ ๆ ทำงานต่อไม่ได้ อาจจะมีลูกศรเมาส์อยู่บนหน้าจอ ก็มีความเป็นไปได้ว่าไฟล์สำหรับบูทเข้า Windows มีปัญหา เลยทำให้ไม่สามารถใช้งานโน๊ตบุ๊คได้ตามปกติ ซึ่งโดยส่วนใหญ่แล้ว ถ้าไฟล์สำคัญ ๆ มีปัญหา ก็มักจะมีข้อความแจ้งขึ้นมาระบุว่าไฟล์ใดเสียบ้าง แต่ก็อาจจะมีในบางกรณีเหมือนกันที่ไม่มีข้อความให้ทราบ
3. HDD / SSD มีปัญหา
สืบเนื่องจากข้อที่แล้วครับ บางทีปัญหาของไฟล์เสียหายอาจจะเกิดจากฮาร์ดแวร์อย่าง HDD หรือ SSD เสียหายก็ได้
วิธีตรวจสอบและแก้ไขเมื่อเกิดปัญหาโน๊ตบุ๊คเปิดแล้วจอมืด หรือเห็นภาพบนจอราง ๆ
0. วิธีตรวจสอบเบี้องต้น: ลองเข้าหน้า BIOS
การตรวจสอบที่ควรจะทำเป็นอย่างแรกหลังพบปัญหาก็คือ การเข้าหน้า BIOS ดูครับ ซึ่งโน๊ตบุ๊คแต่ละเครื่องก็อาจจะมีวิธีเข้าไม่เหมือนกัน โดยขั้นแรกก็คือเปิดเครื่องขึ้นมา จากนั้นกดปุ่มใดปุ่มหนึ่งค้างไว้ (แล้วแต่ยี่ห้อ/รุ่น) เช่น อาจจะเป็น F2 หรือ Del แล้วดูว่าเข้าไปที่หน้า BIOS ได้มั้ย ถ้าได้ แสดงว่าปัญหาอาจจะเกิดที่ไฟล์บูทระบบ/HDD/SSD ส่วนถ้าเปิดเข้าไม่ได้เลย ปัญหาอาจจะเกิดที่ส่วนของการแสดงผล
1. กดปิดเครื่อง > ถอดอุปกรณ์ต่อพ่วงอื่น ๆ ออกจากตัวเครื่องให้หมด > เปิดเครื่องใหม่อีกครั้ง
เพื่อทำให้มั่นใจว่าตัวเครื่องอยู่ในสถานะที่ไม่น่าจะมีอุปกรณ์อื่น ๆ มารบกวนการบูทเครื่องได้ ซึ่งโดยทั่วไปแล้ว อุปกรณ์ที่มักพบเป็นส่วนหนึ่งที่ทำให้เกิดปัญหาขณะบูทเครื่องก็คือ External HDD, SD card รวมถึงอุปกรณ์ USB ต่าง ๆ
ดังนั้น ขั้นตอนการตรวจสอบในเบื้องต้นก็คือให้กดปุ่มปิดเครื่องค้างไว้เพื่อให้โน๊ตบุ๊คดับไปก่อน เมื่อดับสนิทแล้วก็ถอดอุปกรณ์ต่อพ่วงให้หมด แม้กระทั่งเมาส์ คีย์บอร์ด USB จากนั้นจึงลองเปิดเครื่องใหม่อีกครั้ง แล้วดูว่าปัญหาโน๊ตบุ๊คเปิดแล้วจอมืด หรือเห็นภาพราง ๆ หายไปหรือยัง
2. ลองนำโน๊ตบุ๊คไปต่อกับจอหรือทีวี
ถ้าหากตรวจสอบด้วยวิธีในข้อแรกแล้วยังมีปัญหาเดิมอยู่ แนะนำว่าลองนำโน๊ตบุ๊คไปต่อกับทีวี หรือมอนิเตอร์อื่น ๆ ดูครับ อาจจะผ่านพอร์ต HDMI หรือ DisplayPort หรือจะพอร์ต VGA ก็ได้ตามสะดวก แล้วลองดูว่าภาพยังออกที่จอนอกได้มั้ย ถ้าภาพยังออกได้อยู่ ก็เป็นไปได้สูงมากว่าปัญหาน่าจะเกิดจากส่วนของหน้าจอล้วน ๆ เช่น ขั้วต่อสายแพหน้าจอโน๊ตบุ๊ค หรือแผงไฟ backlight ของหน้าจอเอง ส่วนถ้าภาพไม่ออกเลย อันนี้คงต้องให้ช่างช่วยเช็คส่วนที่เกี่ยวของกับการแสดงผล ไล่มาตั้งแต่ชิปการ์ดจอ เมนบอร์ดเลยทีเดียว
ซึ่งถ้าเกิดปัญหาในกรณีนี้ แนะนำว่าส่งซ่อมที่ศูนย์บริการ หรือร้านซ่อมที่มีความชำนาญจะดีที่สุดครับ เพราะอาจจะต้องแกะเครื่องแบบค่อนข้างลึกพอสมควร หรือถ้าโชคร้ายหน่อยก็อาจจะต้องเปลี่ยนจอกันไปเลย โดยก่อนจะนำโน๊ตบุ๊คไปส่งซ่อม ก็ให้ใช้งานแบบต่อจอแยกไปก่อน เพื่อสำรองข้อมูลที่จำเป็นออกมาครับ
3. ลองสลับสับเปลี่ยน HDD/SSD
หากลองเอาโน๊ตบุ๊คไปต่อจอแยกแล้วยังพบปัญหาโน๊ตบุ๊คเปิดแล้วจอมืด เห็นภาพบนจอราง ๆ หรือเห็นแต่ลูกศรเมาส์อยู่ ก็พอเป็นไปได้ว่าอีกสาเหตุของปัญหาอาจจะเกิดจากไฟล์บางส่วนเสียหาย ซึ่งอาจจะเสียหายแค่ระดับซอฟต์แวร์ หรือหนักหน่อยก็เสียที่ระดับฮาร์ดแวร์ของตัว HDD/SSD เลยก็ได้
สำหรับวิธีตรวจสอบอาจจะลองนำ HDD/SSD ลูกอื่นที่มี Windows ติดตั้งอยู่มาลองบูทที่เครื่องโน๊ตบุ๊คที่มีปัญหาดู จะได้ไม่ได้ยังไง อย่างน้อยก็ต้องมีข้อความขึ้นมาแจ้งเตือนแน่ ๆ ซึ่งก็จะช่วยให้สามารถวินิจฉัยต่อได้เหมือนกันว่าปัญหาอาจเกิดจากอะไร หรืออาจจะเอา HDD/SSD ของโน๊ตบุ๊คเครื่องที่มีปัญหาไปต่อใช้งานกับคอมพิวเตอร์เครื่องอื่นก็ได้ ว่าสามารถบูทได้มั้ย มีข้อความแจ้งเตือนอะไรหรือเปล่า ซึ่งถ้าเกิดความผิดปกติขึ้น ก็ให้รีบ backup ข้อมูลไว้ได้เลยครับ เพราะมีสิทธิ์ที่จะเกิดความเสียหายที่ระดับฮาร์ดแวร์ ถ้ายังสามารถทำได้นะ
โดยถ้าเป็น HDD ก็อาจจะนำไปสแกน bad sector ในเครื่องอื่นก่อน แล้วค่อยนำมา format เพื่อลง Windows ใหม่แล้วใช้งานต่อ (เพื่อความชัวร์) ส่วนถ้าเป็น SSD ก็แนะนำว่าควรนำไปเคลมเลยครับ
ส่วนถ้าตรวจสอบตามหัวข้อต่าง ๆ ข้างต้นแล้วก็ยังไม่หาย อันนี้คงต้องส่งให้ช่างช่วยดูให้แทนจะดีที่สุด
