Windows 10 ก็หยุดอัปเดต Windows 11 ก็เจอบั๊กจุกจิกจนบางคนก็เลือกหักดิบหาวิธีติดตั้ง Ubuntu ลงในคอมพิวเตอร์หรือโน๊ตบุ๊คของเรามากขึ้นเรื่อยๆ จะได้ไม่ต้องปวดหัวกับบั๊กหาทางแก้ไม่ได้หรือเกินฝีมือผู้ใช้ไป เช่น ติดตั้งเกมหรือโปรแกรมแล้ว SSD พัง หรือ Reset เครื่องไม่ได้ เป็นต้น จะได้เอาเวลามาเรียนรู้วิธีใช้งานและหาโปรแกรมทางเลือกมาใช้แทนยังจะดีกว่า
ข้อดีของ Ubuntu และ Linux หลาย Distro คือ ใช้ฮาร์ดแวร์สเปคไม่สูง จึงเอาคอมหรือโน๊ตบุ๊คเก่ามาล้างเครื่องลงใหม่ได้แม้จะเป็นสเปคเก่า 4-5 ปีก่อนก็ยังใช้ได้ แถมวิธีติดตั้ง Ubuntu เรียบง่ายเพราะเป็นหน้า GUI (Graphical User Interface) จึงค่อยๆ อ่านแล้วทำตามที่ระบบบอกได้ไม่ยากมาก ส่วนใครไม่เคยติดตั้งระบบปฏิบัติการใหม่นอกจาก Windows มาก่อน บทความนี้จะแนะนำตั้งแต่เตรียมสื่อการติดตั้งและเคล็ดลับต่างๆ จนกระทั่งพร้อมใช้งานได้เลย
เรื่องควรรู้ก่อนเริ่มทำตามวิธีติดตั้ง Ubuntu ด้วยตัวเอง
- Ubuntu เป็น Linux Distro ที่ได้รับความนิยมมากและนำไปปรับแต่งเป็นแบบอื่นๆ อีกมากมาย เช่น Linux Mint, Pop!_OS, Zorin OS, AnduinOS เป็นต้น ซึ่ง Distro ปรับแต่งเหล่านี้จะใช้พื้นฐานร่วมกับ Ubuntu หลายส่วน แต่มีจุดเด่นในแบบฉบับของตัวเองเช่นกัน
- Ubuntu ปัจจุบันเป็นเวอร์ชั่น 25.04 และมีการปล่อยเวอร์ชั่นใหม่ปีละ 2 ครั้ง ในเดือนเมษายนและตุลาคม
- หากต้องการโหลด Ubuntu OS ที่มีอัปเดตยาวนาน ให้โหลดแบบ LTS (Long-Term Support)
- Ubuntu LTS ล่าสุดเป็นเวอร์ชั่น 24.04 LTS ออกใหม่ทุก 2 ปี มีแพทช์อัปเดตยาวนาน 5 ปี
- Ubuntu 24.04 LTS เปิดตัวเมื่อเดือนเมษายนปี 2024 ซัพพอร์ตถึงปี 2029 หยุดอัปเดตสำหรับคนใช้บริการ Ubuntu Pro ในปี 2034 และหยุด Legacy support ในปี 2036 เดือนเมษายนทั้งหมด
- วิธีการตั้งเลขเวอร์ชั่นของ Ubuntu จะเป็นแบบ YY.MM หรือเลขปีกับเลขเดือน เช่น 24.04 LTS คือ เวอร์ชั่นปี 2024 เปิดตัวเมื่อเดือนเมษายน และเป็น Long-Term Support
- Ubuntu Pro เป็นเวอร์ชั่นสำหรับองค์กร มีค่าใช้จ่ายเพิ่มเติมแต่ได้การอัปเดตยาวนาน 10 ปี ได้แพทช์แก้ปัญหาที่มีผลกระทบสูง (high and critical patchs) อย่างต่อเนื่อง
- Ubuntu และ Linux ในปัจจุบันใช้เล่นเกมได้ รองรับ Launcher หลากหลายตัว เช่น Steam, Lutris และ Heroic Games Launcher เป็นต้น
- วิธีเช็คนอกจากดูหมวดหมู่เกม Steam ที่เล่นใน Linux ได้แล้ว แนะนำให้ดูใน ProtonDB เพิ่มเติมว่าเกมไหนเล่นได้แล้วบ้าง?
วิธีติดตั้ง Ubuntu ฉบับละเอียดทุกขั้น จับมือทำทุกขั้นตอนจนพร้อมใช้!
- ก่อนเริ่มติดตั้งต้องเตรียมและรู้เรื่องอะไรบ้าง?
- วิธีติดตั้ง Ubuntu ฉบับจับมือทำทุกขั้นตอนตั้งแต่เริ่มจนจบ!
ก่อนเริ่มติดตั้งต้องเตรียมและรู้เรื่องอะไรบ้าง?
ขั้นตอนก่อนจะเริ่มทำตามวิธีติดตั้ง Ubuntu ต้องเตรียมอุปกรณ์อย่างแฟลชไดรฟ์พร้อมระบบปฏิบัติการ Ubuntu ในนั้นเอาไว้ก่อน โดยเลือกรุ่นความจุ 8 GB ขึ้นไป หรือถ้าเป็น 32 GB ตามตัวอย่างก็ใช้ได้และยังเอาไว้เก็บไฟล์ Debian อื่นๆ ได้ด้วย
ถัดมาคือ มีโปรแกรมสำหรับฟอร์แมตให้แฟลชไดรฟ์เป็นสื่อการติดตั้ง Ubuntu ซึ่งในตอนนี้จะมี 2 ตัว ได้แก่
Rufus – โปรแกรมสร้างสื่อการติดตั้งใช้ฟรี หน้าโปรแกรมเรียบง่าย เลือกและตั้งค่าแฟลชไดรฟ์, Linux Distro, File system ฯลฯ ได้ตามสะดวก มีแบบ Portable ให้ใช้ (ในกรอบแดงของภาพตัวอย่าง) ให้โหลดมาใช้ได้ทันทีไม่ต้อง Install ลงเครื่อง แต่ถ้าใช้โปรแกรมนี้ในแฟลชไดรฟ์จะมีได้เพียงระบบปฏิบัติการเดียวเท่านั้น
Ventoy – เหมือน Rufus แต่พอฟอร์แมตติดตั้งโปรแกรมเข้าแฟลชไดรฟ์แล้ว ในไดรฟ์จะแยกเป็น 2 ส่วน คือ ตัวระบบของ Ventoy (ชื่อ VTOYEFI) กับไดรฟ์เปล่าไว้เก็บ OS (ชื่อ Ventoy) เวลาใช้ก็โหลดไฟล์ระบบปฏิบัติการนามสกุล ISO มาใส่ในไดรฟ์ Ventoy แล้วเริ่มทำตามวิธีติดตั้ง Ubuntu ได้เลย ไม่ต้องลบลงใหม่เหมือน Rufus แต่แนะนำให้อ่านวิธีใช้ Ventoy ให้เข้าใจก่อนเริ่มใช้งานด้วยเพราะมีรายละเอียดพอสมควร
พอมีแฟลชไดรฟ์กับโปรแกรมข้างต้นพร้อมโหลดระบบปฏิบัติการมาใช้แล้ว ต่อมาก็ดาวน์โหลด Ubuntu มาใส่ลงในแฟลชไดรฟ์ได้เลย แต่ก่อนเริ่มดาวน์โหลดขอแนะนำวิธีการดูเวอร์ชั่นและจุดเด่นของ Linux Distro นี้ก่อน คือ วิธีการตั้งชื่อ Ubuntu จะเปลี่ยนตามปีและเดือนเปิดตัวแบบ YY.MM เช่นเวอร์ชั่น 25.04 หมายความว่าเปิดตัวปี 2025 เดือนเมษายน ซึ่งจะเปิดตัวปีละ 2 ครั้ง คือ เดือนเมษายนและตุลาคม
อีกแบบจะเป็น Long-Term Support จะมีคำว่า “LTS” เขียนตามท้าย เปิดตัวทุก 2 ปี ในเดือนเมษายน นั่นหมายความว่า LTS เวอร์ชั่นถัดไปคือ 26.04 LTS เปิดตัวเดือนเมษายนปีหน้า โดยแต่ละแบบจะมีข้อดีและข้อสังเกตดังนี้
- Ubuntu รายปี – ได้ฟีเจอร์ใหม่ล่าสุดมาใช้เสมอรวมถึง GNOME และ Kernel ด้วย ตามนโยบายของผู้สร้างอย่าง Cannonical ดังนั้นถ้าระบบส่วนไหนมีบั๊กหรือยังปรับแต่งไม่สมบูรณ์อาจเกิดปัญหาตามมาได้ ก็ต้องรอการปล่อยแพทช์อัปเดตในภายหลัง จุดน่าสนใจ คือ เวอร์ชั่น 25.04 มีรุ่นสถาปัตยกรรม ARM 64-bit ให้เลือกด้วย นั่นหมายความว่าโน๊ตบุ๊ค Snapdragon X Series ก็ใช้ Ubuntu ได้
- Ubuntu Long-Term Support (LTS) – เวอร์ชั่นเปิดตัวราย 2 ปี มีอัปเดตแพทช์รักษาความปลอดภัยต่อเนื่องนาน 5 ปี สำหรับผู้ใช้ทั่วไป ถ้าเป็น Ubuntu Pro สำหรับองค์กรจะอัปเดตให้นาน 12 ปี เหมาะกับผู้ที่เน้นเรื่องความปลอดภัยและไม่อยากล้างเครื่องติดตั้งระบบปฏิบัติการใหม่บ่อยๆ แต่จะไม่ได้ฟีเจอร์ใหม่เหมือนเวอร์ชั่นธรรมดา
สรุปโดยง่าย ถ้าใครอยากลองฟีเจอร์ใหม่และเข้าใจวิธีการแก้ปัญหาเวลา Ubuntu เกิดปัญหาได้ระดับหนึ่งแล้วพร้อมแก้ปัญหาจิปาถะและหาข้อมูลในอินเทอร์เน็ตจะโหลดเวอร์ชั่นรายปีไปใช้ก็ได้ กลับกันถ้าเป็นมือใหม่เริ่มใช้ Linux Distro นี้เป็นครั้งแรก เน้นใช้ทำงานทดแทน Windows จะขอแนะนำให้ใช้เวอร์ชั่น LTS สักระยะจนเริ่มเข้าใจวิธีใช้งานแล้วจะไปเวอร์ชั่นรายปีก็ได้ ถ้าเลือกได้แล้วสามารถดาวน์โหลด Ubuntu ได้ตามลิ้งค์ด้านล่างนี้
สิ่งสำคัญเวลาติดตั้งระบบปฏิบัติการไม่ว่าจะ Windows หรือ Linux Distro ไหน ต้องใช้เมาส์กับคีย์บอร์ดต่อสาย USB เข้าเครื่องเท่านั้น ไม่เช่นนั้นจะขยับเคอร์เซอร์และพิมพ์คำสั่งลงไปไม่ได้เลย โดยเฉพาะพีซีแนะนำให้ต่อเข้า Back I/O panel (แผงพอร์ตบนเมนบอร์ด) จะดีสุด ด้านโน๊ตบุ๊คยังใช้แป้นพิมพ์กับทัชแพดได้อยู่
วิธีติดตั้ง Ubuntu ฉบับจับมือทำทุกขั้นตอนตั้งแต่เริ่มจนจบ!
จุดเริ่มต้นก่อนติดตั้งระบบปฏิบัติการเข้าไปในคอมพิวเตอร์สักเครื่อง ให้ต่ออุปกรณ์ทั้งหมดเข้ากับเครื่องนั้นก่อน ได้แก่ หน้าจอ, เมาส์, คีย์บอร์ดและแฟลชไดรฟ์สำหรับติดตั้ง Ubuntu เข้าไปก่อนกดปุ่มเปิดเครื่องเพื่อให้ BIOS สแกนให้เจออุปกรณ์ทั้งหมดก่อนค่อยกดปุ่มเปิดเครื่อง เมื่อหน้าจอขึ้นโลโก้ของเมนบอร์ดให้กดปุ่ม F2 และ Del ย้ำไปเรื่อยๆ จนกว่าจะเข้าสู่หน้า BIOS
หน้าแรกของ BIOS ให้เปิด Advanced Mode หาหัวข้อ Boot Option Priority จะเห็นลำดับขั้นว่าระบบจะบูตอะไรขึ้นมาให้ผู้ใช้ก่อน โดยจะเริ่มจาก Boot Option #1 ซึ่งในพีซีและโน๊ตบุ๊คยุคนี้จะเป็น Windows Boot Manager เพื่อเข้า Windows 11 ในทันที และ Boot Option #2 เป็น UEFI: USB, Partition 2 ( USB) ของเราซึ่งมีระบบปฏิบัติการ Ubuntu อยู่ข้างใน
ขั้นตอนการสลับขึ้นอยู่กับการตั้งค่าของแต่ละแบรนด์ เช่น กด F5, F6 เพื่อสลับตำแหน่ง #1, #2 หรืออย่างของ ASRock ในภาพจะใช้วิธีกด Enter เพื่อเปิดหน้าเลือกได้ ก็จะตั้ง #1 เป็น UEFI: USB, Partition 2 ( USB) แทน แล้ว Windows Boot Manager เปลี่ยนเป็น #2 โดยอัตโนมัติ จากนั้นกด F10 เพื่อออกจาก BIOS พร้อมบันทึกการตั้งค่าเอาไว้ ให้เลือกตอบ Yes แล้วเครื่องจะรีบูตตัวเอง
ในตัวอย่างจะใช้โปรแกรม Ventoy เป็นตัวช่วยติดตั้งเพราะแฟลชไดรฟ์ส่วนตัวมีความจุ 32 GB จึงเก็บ OS ไว้ในไดรฟ์ได้หลายตัว สะดวกกว่าการล้างแฟลชไดรฟ์ลงใหม่ทีละรอบด้วย Rufus มาก หรือใครมีไดรฟ์ความจุ 8 GB ใช้ Rufus แทนจะเหมาะกว่า
หน้าต่างของ Ventoy จะโชว์ระบบปฏิบัติการทั้งหมดในแฟลชไดรฟ์ว่าบันทึกอะไรเอาไว้บ้าง ในครั้งนี้จะเลือกเป็น Ubuntu 24.04.2.iso ให้กดลูกศรเลื่อนลงมาแล้วกด Enter เพียงครู่เดียวจะเข้ามาหน้า GNU GRUB สีดำพร้อมตัวเลือก 4 ข้อ ให้เลือก Try or Install Ubuntu เพื่อติดตั้ง Linux ตัวนี้ จากนั้นจะเข้าหน้าต่างเริ่มติดตั้ง มีโลโก้ Ubuntu อยู่ขอบล่าง
ลำดับแรก ระบบปฏิบัติการจะโหลดการติดตั้งขึ้นมาแล้วถามถึงภาษาสำหรับติดตั้งว่าต้องการใช้ภาษาอะไร ซึ่งในบทความวิธีติดตั้ง Ubuntu นี้จะเลือกเป็นภาษาอังกฤษ จากนั้นกด Next ไปขั้นตอนถัดไป ระบบจะถามถึง Accessibility in Ubuntu ว่าต้องการให้ระบบปฏิบัติการเพิ่มฟังก์ชั่นช่วยเหลือเพิ่มเติมไหม? เพราะบางท่านอาจเป็นผู้ทุพพลภาพจึงมีระบบนี้ให้เลือก หากร่างกายปกติดีสามารถกด Next ไปต่อได้เลย และถ้ามาถึงขั้นตอนนี้ได้แสดงว่าไฟล์ ISO สำหรับติดตั้ง OS สมบูรณ์ดี ใช้ติดตั้ง Ubuntu ได้จนจบพร้อมใช้ได้แน่นอน
ระบบจะถามถึงคีย์บอร์ดในหัวข้อ Select your keyboard layout ว่าเราใช้คีย์บอร์ดภาษาใดเพื่อพิมพ์ใช้งาน ซึ่งตอนติดตั้งจะเลือกใช้เป็นภาษาอังกฤษก่อนจนจบกระบวนการแล้วค่อยไปเพิ่มภาษาไทยเข้าไปตอนจะเริ่มใช้งานจริง
จุดน่าสนใจของ Ubuntu คือ เลย์เอ้าท์คีย์บอร์ดแม้จะเป็นภาษาเดียวกันแต่อาจเรียงปุ่มบางตัวไม่เหมือนกัน เช่น English (UK) กับ English (US) จะมีรายละเอียดต่างกันเล็กน้อย จึงมีช่องว่างด้านล่างเขียนว่า “Type here to test your keyboard” เพื่อทดลองว่าเป็นเลย์เอ้าท์ที่ใช้งานเป็นประจำหรือเปล่า ถ้าตรงตามใจก็กด Next ต่อได้
กรณีถ้าคอมพิวเตอร์ของเราไม่ได้เชื่อมต่ออินเทอร์เน็ตด้วยสาย LAN อยู่ ระบบจะให้เราเลือกต่ออินเทอร์เน็ตผ่าน Wi-Fi ได้ โดยเลือกตรง Connect to a Wi-Fi network ได้ทันที แถมยังเลือก Connect to a hidden Wi-Fi network กรณีมีคลื่น Wi-Fi ซ่อนอยู่แล้วจะใช้ตัวนั้นก็ได้ อีกอย่างถ้าจะไล่ติดตั้งไปเลยโดยไม่ใช้อินเทอร์เน็ตก็เลือก Do not connect to the internet ก็ได้ เลือกแล้วระบบจะขึ้นหน้ากรอกรหัสผ่าน Wi-Fi ขึ้นมา
จากประสบการณ์ส่วนตัวเวลาติดตั้ง Ubuntu และ Linux distro อื่นมาหลายครั้ง แนะนำให้ต่อ Wi-Fi ไปเลยจะดีกว่า นั่นเพราะ Cannonical จะปล่อยแพทช์อัปเดตแก้ปัญหาเพิ่มฟีเจอร์ใดๆ มา จะได้จัดการไปในรวดเดียวเลย เมื่อกด Update now ด้านบนแล้วระบบจะดาวน์โหลดแพทช์ทั้งหมดมาอัปเดตให้จนเสร็จและรีเซ็ตกลับไปช่วงต้นของวิธีติดตั้ง Ubuntu อีกครั้ง แต่จะข้ามช่วงเชื่อมต่อ Wi-Fi โดยอัตโนมัติและหน้าแจ้งอัปเดตนี้จะไม่ขึ้นมาแล้ว
ถัดมาระบบจะถามว่าเราต้องการใช้วิธีติดตั้ง Ubuntu แบบไหน จะเป็น Interactive installation ให้เราเลือกการติดตั้งเองตามปกติหรือ Automated installation สำหรับผู้เชี่ยวชาญและมีไฟล์ autoinstall.yami เพื่อรันการติดตั้งอัตโนมัติตามที่ตั้งค่าไว้ ซึ่งแบบ Automated เหมาะกับเวลาต้องติดตั้ง Ubuntu ให้คอมในบริษัทหลายเครื่องแล้วอยากเซ็ตอัพให้เหมือนกัน วิธีนี้จะเร็วกว่า แต่ครั้งนี้จะเลือกแบบ Interactive เพื่อให้เห็นตัวเลือกทั้งหมดแทน
ระบบจะถามผู้ใช้ว่าต้องการให้ติดตั้ง Ubuntu แบบไหน จะเอาเรียบง่ายแค่มีโปรแกรมจำเป็นใช้และเบราเซอร์ก็พอหรือเปล่า ถ้าต้องการแบบนี้ให้เลือก Default selection แต่ Extended selection จะเพิ่มโปรแกรมทำงานออฟฟิศ เช่น Libreoffice และอื่นๆ เข้ามา ซึ่งปกติจะเลือก Extended เพราะสะดวกแล้วเริ่มใช้งานได้เร็วกว่า
หน้า Install recommended proprietary software ระบบจะเสนอว่าต้องการให้ติดตั้งโปรแกรมเสริม, ไดรเวอร์, Codec ฯลฯ เพิ่มเข้าไปด้วยไหม ถ้าต้องการสามารถกดติ๊กถูกได้เลย ส่วนตัวจะเลือกสองตัวเลือกนี้เสมอเพื่อลดขั้นตอนการไล่อัปเดตและดาวน์โหลดส่วนเสริมในภายหลังได้
ขั้นตอนสำคัญของวิธีติดตั้ง Ubuntu คือตอนเลือกไดรฟ์และจัดการพื้นที่ของฮาร์ดดิสก์ว่าจะใช้พื้นที่เท่าไหร่และไว้ในไดรฟ์ไหนจะอยู่ในส่วนของ Disk setup ซึ่งจะมี 3 ทางเลือก คือ
- Install Ubuntu alongside Windows Boot Manager – ติดตั้ง Ubuntu ควบคู่กับ Windows 11 ให้เลือกใช้ได้ตามสะดวก และแนะนำวิธีนี้เพื่อจะได้
- Erase disk and install Ubuntu – ล้างไดรฟ์ทิ้งทั้งหมดและมี Ubuntu ให้ใช้เท่านั้น
- Manual installation – เลือกปรับแต่งพื้นที่ในไดรฟ์ด้วยตัวเองว่าต้องการสร้าง Partition ใดขึ้นมาเพื่อติดตั้ง Ubuntu เหมาะกับคนที่ใช้งานมาสักระยะและเชี่ยวชาญแล้ว
ถ้ากดเข้ามาใน Manual Installation ระบบจะแสดงหน่วยความจำทั้งหมดไม่ว่าจะ SSD หรือแม้แต่แฟลชไดรฟ์มาให้ แนะนำให้ดูความจุของ Storage แต่ละตัวให้ดีเพราะถ้ากดผิดอาจจะลบข้อมูลในแฟลชไดรฟ์ไปได้ เช่น ไดรฟ์ในเครื่องสำหรับระบบปฏิบัติการจะเป็น SSD 512GB จะมีคำว่า Windows Boot Manager ติดอยู่ด้วย ให้กดเลือกไฟล์ย่อยภายในอย่าง sda1,sda2, sda3, Free space, sda4 ทีละตัวแล้วกดเครื่องหมายลบตรงมุมล่างซ้ายจนครบหมด จากนั้นให้กดเครื่องหมายบวก จะมีหน้าต่างให้กำหนดความจุแล้วกด Next เพื่อติดตั้งต่อได้
กลับกันถ้ากดลบผิดหรือตั้งค่าไม่ตรงตามต้องการ จะมีคำสั่ง Revert ให้ย้อนกลับไปค่าตั้งต้นก่อนหน้าแล้วเริ่มเซ็ตตั้งค่าใหม่ได้ แต่ถ้าเป็นผู้ใช้มือใหม่เริ่มทำตามวิธีติดตั้ง Ubuntu เป็นครั้งแรกไม่อยากแนะนำให้ทำนัก เลือกเป็นล้างไดรฟ์ทิ้งหมดหรือติดตั้งใช้งานคู่กับ Windows จะสะดวกกว่า
ถ้าติดตั้ง Ubuntu คู่กับ Windows ระบบจะเปิดให้เลือก Partition ว่าจะติดตั้งไว้ส่วนใด ถัดลงมาจะกำหนดขนาดฮาร์ดดิสก์ของ Ubuntu ทั้งระบบ มีเยอะยิ่งติดตั้งโปรแกรมและเก็บไฟล์ได้มาก แม้ Cannonical จะแจ้งในหน้าสเปคไว้ว่าต้องการพื้นที่ในไดรฟ์ 25 GB แต่แนะนำให้เลือกเผื่อไว้เลย ปกติจะเผื่อไว้ 150 GB ไม่รวมพื้นที่ให้ระบบปฏิบัติการ วิธีกำหนดจะพิมพ์ในช่องด้านล่างหรือสไลด์บาร์ด้านบนก็ได้
กำหนดพื้นที่เสร็จจะเป็นหน้าสร้างบัญชีผู้ใช้ (Create your account) จะมีรายละเอียดต้องกรอกดังนี้
- Your name – ชื่อของเรา จะเป็นชื่อจริงหรือตั้งเป็นชื่อองค์กรก็ได้
- Your computer’s names – ชื่อของพีซีเครื่องนี้ จะขึ้นเป็นชื่อในระบบเวลาพิมพ์คอมมานด์ใน Terminal
- Your username – บัญชีในเครื่องเพื่อแยกตัวผู้ใช้งาน เผื่อว่าเครื่องนี้ต้องแบ่งกันใช้ 2 คน ตามกะการเข้างาน จะได้แยกการตั้งค่าเฉพาะแต่ละคนได้
- Password และ Confirm password – ตั้งและพิมพ์รหัสผ่านในช่องบนล่างให้ตรงกันเพื่อเข้าใช้ Username นี้ ถ้ารหัสผ่านมีตัวอักษรเล็กใหญ่และเครื่องหมายแทรกใส่อยู่ ระบบจะขึ้นว่า Strong password
ถ้าตั้งชื่อและรหัสผ่านได้โดยไม่มีปัญหาไม่ได้เว้นวรรคในชื่อ ระบบจะขึ้นเครื่องหมายติ๊กถูกหลังกรอบหัวข้อถ้าเป็นเครื่องหมายอื่นต้องแก้ให้เป็นสีเขียวถึงจะติดตั้งต่อได้ แนะนำว่าถ้าตั้งชื่อห้ามเคาะ Spacebar แต่ใช้วิธีเขียนตัวเล็กใหญ่ผสมกันแทน จากนั้นแนะนำให้เลือก “Require my password to log in” เวลาเข้า User ต้องพิมพ์รหัสผ่านจะได้ป้องกันไม่ให้คนอื่นมาแอบใช้คอมของเราโดยพลการ และจะเพิ่มระบบสแกนใบหน้าหรือลายนิ้วมือเข้ามาด้วยคอมมานด์ในภายหลังก็ขึ้นอยู่กับการปรับแต่งของแต่ละคน
วิธีติดตั้ง Ubuntu และตั้งค่าในขั้นตอนสุดท้าย ระบบจะให้กำหนด Timezone ของประเทศที่อาศัยอยู่ หากต่ออินเทอร์เน็ตเอาไว้แล้วระบบจะขึ้นเป็นประเทศไทยโดยอัตโนมัติ ถ้าต้องการเปลี่ยนไปโซนอื่นจะเลือกในช่องด้านบนหรือกดเลือกในแผนที่ก็ได้ จากนั้นระบบจะเริ่มติดตั้งระบบปฏิบัติการไปเรื่อยๆ จนแล้วเสร็จ จุดน่าสนใจคือ ระบบ Ubuntu จะคอยแนะนำโปรแกรมต่างๆ มาให้เห็นเป็นระยะๆ เผื่อจะดาวน์โหลดมาติดตั้งในภายหลัง ขั้นตอนนี้จะกินเวลาราว 10-30 นาที ขึ้นอยู่กับความเร็วของฮาร์ดดิสก์แต่ละตัว
หลังจากติดตั้งเสร็จแล้วระบบจะขึ้นแจ้งเตือนว่าตอนนี้ Ubuntu ติดตั้งเสร็จพร้อมใช้งานแล้วและมีตัวเลือก 2 แบบ คือ ทดลองใช้งานไปก่อน (Continue testing) หรือรีสตาร์ทเครื่องเพื่อเริ่มใช้งานเต็มระบบได้เลย แนะนำว่าเลือก Restart now แล้วเริ่มใช้งานเลยก็ได้
หลังจากเลือก Restart now ระบบจะตัดเข้าหน้ารีบูตเครื่องใหม่ แต่ขึ้นข้อความว่า “Please remove the installation medium, then press ENTER” (กรุณาถอดสื่อติดตั้งแล้วกด Enter) ให้ถอดแฟลชไดรฟ์ออกได้เลยแล้วกด Enter ระบบจะรีบูตเครื่องเพื่อใช้งาน
เวลาติดตั้ง Ubuntu คู่กับ Windows 11 ระบบ BIOS จะตัดเข้ามาหน้าเลือกระบบปฏิบัติการซึ่งมี 6 ตัวเลือกด้วยกัน ได้แก่
- Ubuntu – เรียกใช้ระบบปฏิบัติการ Ubuntu OS
- Advanced options for Ubuntu – เปิดหน้า Advanced options เพื่อตั้งค่ากับ Ubuntu
- Memory test (memtest86+x64.efi) – รันทดสอบ Memory (RAM) เผื่อตรวจสอบว่าทำงานผิดพลาดจากส่วนใด
- Memory test (memtest86+x64.efi, serial console) – รันทดสอบ Memory (RAM) เช่นกัน แต่ใช้ UEFI boot process และส่งผลลัพธ์ผ่านทาง serial port
- Windows Boot Manager (on / dev/sda1) – เรียกใช้ระบบปฏิบัติการ Windows 11
- UEFI Firmware Settings – ตั้งค่า UEFI Firmware
ในหน้านี้จะจำกัดเวลาเลือก 5 วินาที ถ้าไม่กดลูกศรเลื่อนสักครั้งแถบสีขาวจะอยู่ตรง Ubuntu OS แล้วเรียกมาใช้งานโดยอัตโนมัติ กลับกันถ้าจะสลับไปใช้ Windows พอรีเซ็ตก็จะกลับมาหน้านี้อีกครั้ง ให้เลื่อนมา Windows Boot Manager ก็จะใช้ Windows 11 ได้ตามปกติ
ในหน้าล็อคอิน Ubuntu จะโชว์ Username ทั้งหมดให้เลือก เช่น NBS ในภาพ พอกดเลือกระบบจะให้พิมพ์รหัสผ่านเพื่อเปิดเข้าใช้งาน และมีตัวเลือก Not listed? ไว้ให้สร้าง User เพิ่ม
ช่วงเริ่มต้นใช้งานใหม่ ระบบจะมีหน้าต้อนรับเข้าสู่ระบบปฏิบัติการ Ubuntu พร้อมแจ้งเวอร์ชั่นให้ดูแถมยังเปิดอ่าน release notes ได้ด้วย ถ้าจะเริ่มใช้งานให้กด Next มุมบนขวาได้ทันที ในหน้าต่อไประบบจะถามว่าเราต้องการใช้บริการ Ubuntu Pro หรือไม่? ถ้าใช้ระบบจะดึงเข้าสู่หน้าสมัครใช้งานและจ่ายค่าบริการเพิ่ม หากเป็นผู้ใช้ทั่วไปก็กด Skip for now ไปได้เลย และระบบจะถามว่าเราต้องการแชร์ข้อมูลการใช้งานของเรากับทาง ubuntu team เพื่อเก็บข้อมูลนำไปพัฒนาระบบปฏิบัติการให้ดีขึ้น จะแชร์ก็กด Yes, share system data with the ubuntu team ก็ได้ หรือไม่ต้องการก็กด No, don’t share system data. จากนั้นกด Next มุมบนขวาต่อไป
ขั้นตอนสุดท้าย ระบบจะแนะนำ App Center ซึ่งเป็นช่องทางดาวน์โหลดโปรแกรมมาใช้กรณีไม่อยากพิมพ์คอมมานด์หรือดาวน์โหลดไฟล์ .deb มาติดตั้งก็ได้ ซึ่งสะดวกกว่ามาก จะกดเปิดหรือ Finish เพื่อเข้าสู่ Desktop เลยก็ได้ และถ้าใครยังไม่แน่ใจก็สามารถดูวิธีติดตั้งและดูโปรแกรมแนะนำให้มีติดโน๊ตบุ๊ค Ubuntu ประกอบในบทความนี้ก็ได้
ทั้งหมดนี้คือวิธีติดตั้ง Ubuntu แม้จะละเอียดสักหน่อยแต่ก็ทำตามได้ และถ้า Linux distro ไหนเลือกใช้ Ubuntu เป็นพื้นฐาน เช่น Linux Mint, AnduinOS, Pop!_OS ฯลฯ จะใช้ระบบติดตั้ง OS เหมือนหรือคล้ายกันจนไม่ต้องปรับตัวเยอะ แต่อาจจะตัดบางขั้นตอนออกไปเพื่อลดความยุ่งยากเท่านั้น
หลังจากติดตั้งมาจนเสร็จแล้ว ก่อนเริ่มติดตั้งโปรแกรมใดๆ ก็ตามอยากแนะนำให้รัน Command ใน Terminal อัปเดตโปรแกรมทั้งหมดให้เรียบร้อยก่อนจะได้ใช้งานได้เต็มที่ แล้วถ้าคล่องมือก็จะช่วยยืดอายุพีซีของเราให้ใช้ได้นานขึ้นไม่ต้องเปลืองเงินเปลี่ยนคอมบ่อยๆ มีเงินเอาไว้ใช้กับเรื่องอื่นได้อีกมากมาย
อย่างไรก็ตาม ใจความของการใช้งาน Linux ทุกตัว คือ ต้องเปิดใจและหาโปรแกรมทดแทนมาใช้เรื่อยๆ และฝึกพิมพ์คอมมานด์และหาข้อมูลปัญหาที่พบแล้วแก้ไปทีละขั้นตอนและเน้นอ่านข้อความจากระบบอย่าเพิ่งรีบปิดทิ้งหรือตกใจไปก่อนถึงจะใช้ได้คล่องจนแทน Windows ได้ในอนาคต ซึ่งไม่ยากเกินความพยายามแน่นอน!
บทความที่เกี่ยวข้อง
