ลองมองย้อนกลับไปในอดีต หลังจากที่ PCI Express ได้เข้ามาแทนที่สล๊อต AGP เป็นเวลาผ่านล่วงเลยมาแล้วถึง 12 ปีเต็ม และในปัจุบันนี้เราได้อยู่ใน ยุคที่ 3 ของของสล๊อต PCI Express หลังจากที่ผ่านมา ได้มีการพัฒนามาอย่างต่อเนื่องเพื่อตอบสนองการเชื่อมต่อข้อมูลได้อย่างมีประสิทธิภาพ ที่นับวันจะมีปริมาณการส่งผ่านข้อมูลมากขึ้น
จนถูกพัฒนาถึงในรุ่น PCI Express 3.1 ซึ่งเป็นรุ่นที่เราใช้อยู่ในปัจจุบัน ได้มีการพัฒนาในเรื่องของการจัดการด้านพลังงาน, ประสิทธิภาพและฟังก์ชันการทำงาน โดยในรุ่น 3.1 นั้นถูกเปิดตัวเมื่อปลายปี 2014 ต่อมาบริษัท PCI SIG เจ้าของมาตรฐาน PCI Express ได้เปิดตัวการพัฒนา PCI Express เจเนเรชัน 4 หรือ PCI Express 4.0 เมื่อกลางปี 2015 ที่ผ่านมา ซึ่งคาดว่าน่าจะมีการเปิดตัวอย่างเป็นทางการในช่วงต้นปี 2017 ที่จะถึงนี้
ในเรื่องประสิทธิภาพของ PCI Express 4.0 มีแบนด์วิดท์ 16GT/ ซึ่งมากกว่ารุ่น 3.0 ถึง 2 เท่า และยังสามารถจ่ายพลังงานได้มากขึ้นจากเดิมในรุ่น 3.0 จ่ายกระแสไฟได้เพียง 75W โดยรุุ่น 4.0 สามารถรองรับการจ่ายกระแสไฟ 300W-500W เลยทีเดียว ซึ่งในอณาคตอาจจะไม่ต้องต่อไฟเลี้ยงการ์ดจอเพิ่ม เพราะกระแสไฟจาก PCI Express 4.0 ก็เพียงพอแล้วสำหรับการใช้งาน แต่ต้องมีการปรับปรุงการจ่ายกระแสไฟไฟของเมนบอร์ด เพื่อให้รองรับปริมาณกระแสไฟที่ผ่านเข้ามาในเมนบอร์ดมากขึ้น
ประสิทธิภาพของ PCI Express 4.0 ที่มีแบนด์วิดท์กว้างกว่าเดิมนั้น จะช่วยในเรื่องรองรับการใช้งาน Multi GPU หรือ SLI ที่ไม่จำเป็นต้องใช้ Bridge ในการเชื่อต่อการ์ดจอ ตั้งแต่ 2 ตัวขึ่นไป เข้าด้วยกันอีกต่อไป เพราะว่าการ์ดจอจะใช้ประโยชน์จากแบนด์วิดท์กว้างขึ้นของ PCI Express 4.0 ซึ่งยกตัวอย่างคือ สามารถได้แบนด์วิดท์ที่เพิ่มขึ้นจากจำนวนเลนเท่าเดิมเช่นจาก 4x ได้แบนด์วิดท์เที่ยบเท่า 8x หรือ ลองนำมาเปรียบเทียบกับท่อน้ำ 4 ท่อ ซึ่งแต่ละท่อถูกขยายให้ใหญ่ขึ้นจากเดิมอีกเท่าตัว ทำให้ปริมาณน้ำไหลผ่านได้มากขึ้น แต่ยังใช้จำนวนท่อ 4 ท่อเท่าเดิม
OCuLink ฟีเจอร์ใหม่ที่สามารถเปลี่ยน PCIe เพื่อนำไปใช้เชื่อต่อกับอุปกรณ์ภายนอกต่าง ๆ รองรับแบนด์วิดท์มากถึง 8GT/s ซึ่งเทียบเท่ากับ PCIe 3.0 ซึ่งในอณาคตอุปกรณ์ที่ต้องการใช้การส่งข้อมูลจำนวนมากเช่น SSD จะนำพอร์ด OCuLink มาใช้งาน เพราะว่าสามารถส่งข้อมูลได้มากกว่า SATA Express หรือ U.2 แต่ก็ยังมีคู่แข่งที่กำลังได้รับความนิยมอยู่ในตอนก็คือ Thunderbolt และ USB Type-C ทั้งนี้ทั้งนั้นแล้ว PCI Express 4.0 ยังอยู่ในระหว่างการพัฒนา ซึ่งเสร็จสมบูรณ์ไปแล้วกว่า 70% และในตอนนี้ทาง PCI-SIG ก็ยังได้ทำการพัฒนา PCI Express 5.0 ควบคู่กันไปด้วย
จากข้อมูลที่ถูกปล่อยมาในเบื้อต้น อาจเป็นได้ได้ว่า PCI Express 4.0 รองรับเพียงแค่ อุปกรณ์ที่เป็น PCI Express 4.0 แท้ อาจไม่รองรับการทำงานร่วมกับ PCI Express 3.0 ซึ่งหมายความว่าอุปกรณ์ที่ใช้ PCI Express 4.0 กับ PCI Express 3.0 ไม่สามารถใช้งานร่วมกันได้ ถ้าอุปกรณ์ที่เป็น PCI Express 4.0 ต้องการพลังงานมากกว่า 75W
แต่อุปกรณ์ที่ใช้ PCI Express 3.0 สามารถใช้งานร่วมกับเมนบอร์ด PCI Express 4.0 ได้ ทั้งนี้จากภาพเมนบอร์ด server สำหรับ AMD Naples server หน้าตาของสล๊อต PCI Express 4.0 ยังคงเหมือนกับรุ่น 3.0 แต่สิ่งที่ต่างกับเมนบอร์ดทั่วๆไปก็คือ จะมีขั้วต่อไฟเลี้ยง 8pin มากถึง 4 จุด และ 6pin อีก 2 จุด
ก็คงต้องติดตามการเปิดตัวอย่างเป็นทางการในช่วงปี 2017 ถึงเรื่องการวางจำหน่าย อาจมาในช่วงของการเปิดตัว CPU Intel Gen 7 ที่ต้องใช้งานร่วมกับชิพเซ็ตรุ่นใหม่ก็เป็นได้ ซึ่งในอณาคตการ์ดจอย่อมมีความแรงขึ้นเพราะเทคโนโลยีการผลิตที่เล็กลง การพัฒนาสล๊อตต่างๆ ก็ต้องทำให้สอดคล้องกันไปด้วย รวมถึง PCI Express 4.0 เช่นกัน
ที่มา : tomshardware